Xóa thị thực để hút du khách quốc tế đến Việt Nam

Tại phiên đối thoại mới đây giữa Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp, Nhóm Công tác du lịch thuộc Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam chỉ ra sự kiện đáng tiếc ở biển Đông đã gây tác động tiêu cực đến lượng du khách: các khách sạn trên toàn quốc bị hủy đặt phòng nhiều từ các nhóm du lịch, khách du lịch kết hợp hội thảo, hội nghị và khách du lịch đơn lẻ.

Xu hướng của thế giới

Malaysia đang miễn thị thực cho 155 quốc gia và vùng lãnh thổ; Thái Lan áp dụng chính sách tương tự cho 55 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tháng 6.2013, Campuchia, Indonesia và Philippines đồng ý thiết lập hệ thống thị thực chung theo mô hình Schengen của châu Âu. Theo đó, đối với người nước ngoài muốn vào một trong các nước thành viên của hệ thống thì cần xin một visa chung. Tháng 1.2013, Campuchia và Thái Lan cũng bắt đầu có một thỏa thuận chia sẻ visa tương tự.

Thiệt hại lớn

Một cuộc khảo sát nhỏ do Công ty Grant Thornton thực hiện cho thấy tổng số thiệt hại vượt quá 1,8 triệu USD từ 18 trong tổng số 640 khách sạn 3, 4 và 5 sao. Các đại lý lữ hành cũng chịu ảnh hưởng nặng nề. Theo báo cáo của một số công ty lữ hành, số lượng các khách du lịch đơn lẻ từ Mỹ và Úc đã giảm 20 - 30%.

Nhóm Công tác du lịch đề xuất phạm vi miễn thị thực được mở rộng để bao gồm các quốc gia và vùng lãnh thổ có tiềm năng đem lại doanh thu du lịch lớn cho Việt Nam, như khối EU, Mỹ, Canada, Úc, Hồng Kông và Đài Loan. Việc miễn thị thực nên được áp dụng cho công dân của các quốc gia trên với thời hạn lưu trú đến 30 ngày.

Hiện tại, chỉ những khách du lịch đơn lẻ nước ngoài mang hộ chiếu ASEAN đến Việt Nam trong thời gian lưu trú không quá 30 ngày và những khách du lịch đơn lẻ mang hộ chiếu Đan Mạch, Na Uy, Phần Lan, Thụy Điển, Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga được phép nhập cảnh vào Việt Nam trong vòng 15 ngày thì không cần thị thực.

Kể từ ngày 10.3, khách nước ngoài đến Phú Quốc được miễn thị thực với thời gian tạm trú không quá 30 ngày, so với quy định trước đó chỉ 15 ngày. Theo các chuyên gia, chính sách thị thực của Việt Nam vẫn còn kém xa về tính cởi mở so với các nước trong khu vực.

Được nhiều hơn mất

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nhật ngày 17.6 công bố trong thời gian “sớm nhất có thể” sẽ miễn thị thực cho du khách Indonesia có hộ chiếu điện tử nếu đăng ký trước với Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán Nhật ở Indonesia. Đối với du khách Việt Nam và Philippines, điều kiện xét cấp thị thực nhập cảnh nhiều lần (multiple-entry) sẽ được nới lỏng đáng kể; điều kiện xét cấp thị thực nhập cảnh một lần (single-entry) cũng “gần như miễn” nếu đăng ký thông qua một công ty du lịch do phía Nhật chỉ định.

Các chuyên gia du lịch đều có chung nhận định: đây là tin tốt cho du khách Việt Nam và thể hiện rõ mục tiêu của Nhật Bản trong việc thu hút du khách. Ông George Adam, Giám đốc Công ty du lịch Exotissimo Vietnam, nói: “Một nước giàu có như Nhật Bản cũng cần thu hút du khách và nhận rõ tầm quan trọng nguồn thu từ ngành du lịch không khói thông qua việc nới lỏng chính sách thị thực. Để có thể đưa ra chính sách này, các bộ ngành liên quan của Nhật đã hợp tác với tinh thần tất cả vì quyền lợi quốc gia. Tôi nghĩ đây là điều hoàn toàn đáng để Việt Nam lưu tâm, nhất là trong bối cảnh hiện nay”.

Với Việt Nam, chính sách miễn visa vẫn gây lo ngại sẽ thất thu không nhỏ cho ngân sách. Thế nhưng, các chuyên gia khẳng định nguồn thu từ chi tiêu mua sắm của lượng khách du lịch tăng lên từ chính sách này cũng như lợi ích từ việc tạo công ăn việc làm cho người dân sở tại sẽ vượt trội hơn nhiều. Ông Ken Atkinson, Trưởng nhóm Công tác du lịch, nói với Thanh Niên: “Trong khu vực ASEAN, Việt Nam và Myanmar là hai nước có thủ tục xin thị thực rườm rà và phức tạp nhất. Trong bối cảnh các nước khác áp dụng chính sách thị thực linh hoạt và cởi mở, Việt Nam sẽ thiệt thòi trong việc thu hút khách du lịch nếu không chịu nới lỏng chính sách của mình. Tôi biết đây là một công việc khó khăn vì đòi hỏi sự phối hợp và đồng lòng của 3 bộ liên quan, nhưng tôi tin chắc Việt Nam sẽ không chịu bất cứ thiệt thòi nào nếu đưa ra chính sách thị thực cởi mở hơn”.

Nhóm Công tác du lịch cũng đề xuất Việt Nam thiết lập một hệ thống cấp thị thực tại cửa khẩu (visa-on-arrival, VOA) hiệu quả hơn. “Đợt biến động vừa rồi ở Thái Lan cho thấy Việt Nam đã để vuột một cơ hội rất lớn với hệ thống cấp thị thực hiện hành khi nhiều du khách thay đổi kế hoạch vào giờ chót. Và khi chọn điểm đến thay thế, họ chọn ngay những nước không đòi hỏi thủ tục rườm rà hay thậm chí miễn luôn thị thực như Malaysia, Singapore, Campuchia - chứ không phải Việt Nam”.